Bệnh tụ huyết trùng ở gà là một trong những căn bệnh nguy hiểm, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi gia cầm tại Việt Nam. Bài viết hôm nay sẽ tổng hợp kinh nghiệm nhận biết bệnh tụ huyết trùng ở gà để người chăn nuôi có phác đồ điều trị hợp lý, kịp thời phát hiện và điều trị cho đàn gia cầm của mình.
Bệnh tụ huyết trùng ở gà là gì?
Bệnh tụ huyết trùng ở gà (Fowl Cholera) là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Pasteurella multocida gây ra. Bệnh này ảnh hưởng đến nhiều loại gia cầm, đặc biệt là gà, vịt, ngan, ngỗng, và có thể lây sang người trong một số trường hợp hiếm gặp. Bệnh có hai dạng chính:
- Dạng cấp tính: Gà chết đột tử trong vài giờ, thường không có triệu chứng rõ ràng.
- Dạng mãn tính: Gà sống sót nhưng biểu hiện bệnh kéo dài, ảnh hưởng đến năng suất và khả năng sinh sản.
Theo báo cáo của Cục Thú y Việt Nam, bệnh tụ huyết trùng ở gà là một trong những nguyên nhân chính gây thiệt hại kinh tế trong chăn nuôi, với tỷ lệ tử vong có thể lên đến 70-90% nếu không kiểm soát kịp thời.
Nguyên nhân và cách lây truyền bệnh tụ huyết trùng ở gà
- Bệnh tụ huyết trùng gà do vi khuẩn Pasteurella multocida gây ra. Các yếu tố bên ngoài như thời tiết thay đổi đột ngột, chuồng trại không sạch sẽ, không được khử trùng, thức ăn kém chất lượng bị mốc, thay đổi môi trường sống… là những nguyên nhân phổ biến gây bệnh.
- Với bệnh tụ huyết trùng gia cầm, người chăn nuôi phải đặc biệt chú ý vì bệnh dễ lây lan và phát tán nhanh qua đường miệng, đường hô hấp, đường tiêu hóa, vết thương ngoài da,…
- Đặc biệt, tác nhân gây bệnh nhiễm trùng huyết có trong bụi trong không khí, trong thức ăn và nước uống của đàn gia cầm.
Triệu chứng bệnh tụ huyết trùng ở gà
Theo chuyên gia XN88 chia sẻ: Bệnh tụ huyết trùng gia cầm ở Việt Nam có 3 dạng chính mà người chăn nuôi phải nhận biết để nhận biết bệnh và đưa ra chẩn đoán ban đầu.
Dạng siêu cấp tính
- Bệnh thường gặp ở các đàn gà nuôi ở miền Nam Việt Nam, nơi đây còn được gọi là bệnh gà toi. Một điểm cần lưu ý về thể cấp tính là đột biến gen biểu hiện ở chỗ những con gà đầu tiên bị nhiễm bệnh sẽ chết nhanh chóng, đột ngột sau 1-2 giờ.
- Không có triệu chứng cụ thể nào ngoài cảm giác chóng mặt mơ hồ. Gà từ 4 đến 5 tháng tuổi có thể chết sau 1 ngày do gà lăn lộn và giãy giụa.
Dạng cấp tính
- Đây là dạng bệnh phổ biến nhất ở đàn gia cầm. Dạng cấp tính có các triệu chứng đặc trưng chỉ xuất hiện vài giờ trước khi chết.
- Triệu chứng thường gặp nhất là gà bị sốt cao, có thể lên tới 42-43 độ C. Gà bỏ ăn, chán ăn, lông xù, mỏ chảy dịch nhầy, bọt và máu, khó thở, thở nhanh và nông.
- Gà bị tiêu chảy, phân lỏng, phân xanh trắng có nhầy. Nếu bệnh kéo dài, mào gà sẽ chuyển sang màu tím do máu đông, cuối cùng gà sẽ ngạt thở và chết do khó thở.
- Ở thể cấp tính, khi mổ gà sẽ thấy xung huyết, xuất huyết dưới da và các cơ quan nội tạng như phổi, tim, khoang bụng, niêm mạc ruột… Các cơ quan tiêu hóa như diều, hầu, ruột được bao bọc bởi nhiều chất nhầy, đặc biệt là gan sưng to và xuất hiện các nốt hoại tử.
Dạng mãn tính
- Theo các chuyên gia, thể cấp tính của bệnh tả gà rất hiếm gặp ở các nước nhiệt đới. Khi xảy ra, bệnh thường đã ở giai đoạn cuối.
- Triệu chứng ở gà rất dễ nhận biết, chẳng hạn như mào và yếm sưng, các nốt hoại tử cứng và cứng. Gà ở giai đoạn này sẽ gầy, sụt cân nhanh chóng, các khớp ở đầu gối, cổ và chân có dấu hiệu viêm, khiến gà đi lại không vững, khó khăn và dáng đi bất thường. Ngoài ra, gà sẽ bị tiêu chảy, phân vàng kéo dài.
- Khi kiểm tra gan gà, thấy gan sưng to, có nhiều nốt hoại tử nhỏ, đặc, màu trắng xám, vàng nhạt. Phổi xuất hiện tụ máu và các vùng màu nâu sẫm. Nếu bệnh tiến triển nặng, dịch viêm sẽ có màu đỏ nhạt, nhầy và sủi bọt.
- Các khớp bị sưng và khi phẫu thuật, có rất nhiều dịch màu xám đục trong khớp.
- Một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm não khiến gà bị cong cổ.
Đặc điểm của bệnh tụ huyết trùng ở gà
- Bệnh tụ huyết trùng gà là một bệnh dịch tễ học đặc trưng bởi sự xuất hiện rộng rãi ở gà thuộc mọi loại và kích cỡ. Bệnh có triệu chứng nghiêm trọng, tỷ lệ tử vong cao và tử vong nhanh.
- Ngoài ra, bệnh còn có một đặc điểm cần đặc biệt lưu ý như sau: khi bệnh nặng, tỷ lệ nhiễm thấp, khi bệnh lẻ tẻ, tỷ lệ chết không cao. Tuy nhiên, nếu bệnh lây lan từ ngoài vùng chăn nuôi hoặc trang trại, bệnh sẽ diễn biến rất phức tạp và có nguy cơ lây lan sang gà ở mọi lứa tuổi, tốc độ lây lan nhanh.
Cách điều trị bệnh tụ huyết trùng ở gà
Những người tham gia đá gà xn88 chia sẻ: Việc điều trị bệnh tụ huyết trùng ở gà cần được thực hiện nhanh chóng và đúng cách để giảm thiểu thiệt hại. Dưới đây là các bước cơ bản:
Chẩn đoán chính xác:
- Lấy mẫu máu, phân hoặc mô gà bệnh để xét nghiệm tại phòng thí nghiệm thú y.
- Xác định vi khuẩn Pasteurella multocida và mức độ kháng kháng sinh.
Sử dụng kháng sinh:
- Các loại kháng sinh thường được sử dụng bao gồm: Oxytetracycline, Enrofloxacin, Amoxicillin hoặc Streptomycin.
- Liều lượng và cách dùng cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ thú y, ví dụ: Oxytetracycline 20-50 mg/kg trọng lượng cơ thể, pha vào nước uống trong 3-5 ngày.
- Tránh lạm dụng kháng sinh để ngăn vi khuẩn kháng thuốc.
Hỗ trợ sức khỏe gà:
- Bổ sung vitamin (B-complex, vitamin C) và điện giải để tăng sức đề kháng.
- Đảm bảo cung cấp nước sạch và thức ăn dễ tiêu hóa.
Cách ly và xử lý ổ dịch:
- Cách ly gà bệnh, tiêu hủy xác gà chết bằng cách đốt hoặc chôn sâu với vôi bột.
- Vệ sinh chuồng trại bằng thuốc sát trùng như Iodine hoặc Formol.
Lưu ý: Điều trị dạng mãn tính thường khó hơn và cần thời gian dài hơn. Nếu tỷ lệ tử vong quá cao, cần cân nhắc thay đàn mới sau khi khử trùng chuồng trại.
Bệnh tụ huyết trùng ở gà là một mối đe dọa lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu người chăn nuôi áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời. Việc giữ vệ sinh chuồng trại, tiêm vaccine định kỳ, cung cấp dinh dưỡng tốt và xử lý nhanh các trường hợp bệnh sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại. Với sự chăm sóc đúng cách, bạn có thể bảo vệ đàn gà khỏi bệnh tụ huyết trùng và đảm bảo hiệu quả kinh tế lâu dài. Hãy hành động ngay từ hôm nay để giữ cho đàn gà của bạn khỏe mạnh và năng suất!
